Υπολογίζεται ότι 4 στα 5 σεξουαλικά ενεργά άτομα, ανεξαρτήτως φύλου, θα μολυνθούν σε κάποια στιγμή στη ζωή τους από HPV. Όμως πόσο ενημερωμένοι είναι, ιδιαίτερα οι νέοι, σχετικά με τον ιό και τους τρόπους προφύλαξης;
Η γυναικολόγος Δρ Ελευθερία Λίλη μιλά στο Fox24 και απαντά στις πιο συχνές ερωτήσεις για τον ΗPV.
Τι είναι ο HPV και με ποιους τρόπους μεταδίδεται;
Ο HPV (Human Papilloma Viruses) είναι ο ιός που ευθύνεται για την δημιουργία θηλωμάτων. Μεταδίδεται κυρίως μέσω της σεξουαλικής επαφής (κολπική, πρωκτική, στοματική) με άτομο που έχει προσβληθεί από τον ιό, αλλά και με την δερματική επαφή των γεννητικών οργάνων χωρίς απαραίτητα να υπάρξει διείσδυση. Αποτελεί την συχνότερη σεξουαλικώς μεταδιδόμενη λοίμωξη παγκοσμίως. Έχουν περιγραφεί πάνω από 100 διαφορετικοί γονότυποι του HPV, από τους οποίους οι 40 μπορούν να προσβάλουν τα γεννητικά όργανα.
Τι συμπτώματα δημιουργεί;
Η απάντηση είναι πολυδιάστατη, όπως και ο ιός. Εξαρτάται από τον τύπο του ιού. Ο ίδιος τύπος αν μολύνει διαφορετικά άτομα δεν είναι βέβαιο ότι θα προκαλέσει τις ίδιες αλλοιώσεις.
Συχνά δεν προκαλούν τίποτα, και το άτομο μπορεί να είναι απλά φορέας, όταν όμως ο ιός βρει το ανοσοποιητικό μας σύστημα εξασθενημένο τότε βρίσκει έδαφος να προκαλέσει αλλοιώσεις στα κύτταρα. Οι αλλοιώσεις μπορεί να είναι καλοήθεις, όπως τα κονδυλώματα αλλά και κακοήθεις, δηλαδή προκαρκινικές αλλοιώσεις και καρκίνους στις περιοχές που προσβάλλει.
Ο ιός HPV πέρα από καρκίνο του τραχήλου της μήτρας μπορεί να προκαλέσει καρκίνο του πρωκτού και του στοματοφάρυγα σε άνδρες και γυναίκες, καρκίνο του αιδοίου σε γυναίκες και καρκίνο του πέους στους άνδρες.
Συνήθως οι αλλοιώσεις στον τράχηλο της μήτρας δεν γίνονται αντιληπτές με γυμνό μάτι παρά μόνο με ειδικές μεγεθύνσεις με κολποσκόπιο. Αυτές οι αλλοιώσεις είναι πολύ σημαντικές καθώς ο τράχηλος της μήτρας είναι εξαιρετικά ευαίσθητος σε καρκινογένεση.
Οι τύποι του HPV που προσβάλλουν τα γεννητικά όργανα χωρίζονται σε χαμηλού και υψηλού κινδύνου. Οι χαμηλού κινδύνου είναι αυτοί που προκαλούν τα οξυτενή κονδυλώματα και οι υψηλού προκαλούν αλλοιώσεις που συνήθως καταστέλλονται σε 2-3 έτη, διαφορετικά μπορεί να υποτροπιάσουν και να εξελιχθούν σε καρκίνο.
Τι εξετάσεις υπάρχουν για γυναίκες και άντρες;
Προς το παρόν δεν υπάρχει κάποια αξιόπιστη εξέταση για τους άντρες.
Ο προληπτικος ελεγχος για τις γυναίκες περιλαμβάνει:
Τεστ Παπανικολάου: Ανιχνεύει μη φυσιολογικά κύτταρα στον τράχηλο της μήτρας
HPV DNA TEST: Ανιχνεύει την ύπαρξη DNA του HPV στα κύτταρα του τραχήλου της μήτρας.
Στην περίπτωση που κάποιο από τα παραπάνω είναι ύποπτα γίνεται το επόμενο βήμα το οποίο είναι η διενέργεια κολποσκόπησης, μιας πιο εξειδικευμένης εξέτασης. Με την χρήση ειδικού μικροσκοπίου εξετάζεται λεπτομερώς ο τράχηλος της μήτρας και λαμβάνεται υλικό για βιοψία από τις ύποπτες περιοχές.
Ποιοι τρόποι προφύλαξης υπάρχουν;
Αρχικά ο εμβολιασμός, ο οποίος αφορά ορισμένους και όχι όλους τους τύπους του ιού. Για το λόγο αυτό το προφυλακτικό παραμένει αναγκαίο και αποτελεί αξιόπιστη μέθοδο πρόληψης όταν χρησιμοποιείται απ την αρχή της σεξουαλικής πράξης.
Για ποιες ηλικίες συστήνεται ο εμβολιασμός;
Το πιο σύγχρονο εμβόλιο λέγεται Gardasil 9 και προστατεύει από 9 διαφορετικούς τύπους του ιού (6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52, 58). Οι τύποι 6 και 11 ενοχοποιούνται για το 90% των κονδυλωμάτων των γεννητικών οργάνων, ενώ οι τύποι 16 και 18 για το 70% των περιπτώσεων καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Η χορήγηση του εμβολίου καλύπτεται από τα ασφαλιστικά ταμεία για κορίτσια και πλέον και αγόρια, ηλικίας 9-18 ετών. Ιδανικά, το εμβόλιο είναι καλύτερο να γίνεται πριν την έναρξη των σεξουαλικών επαφών. Όμως ακόμα κι αν το άτομο έχει ξεκινήσει τη σεξουαλική του ζωή και έχει εκτεθεί σε κάποιον τύπο του HPV, το εμβόλιο είναι σημαντικό καθώς εξακολουθεί να προστατεύει από τους υπόλοιπους τύπους.
Υπάρχει θεραπεία;
Δεν υπάρχει θεραπεία που να καταστρέφει τον ιό. Η θεραπεία αφορά την αφαίρεση ή την καταστροφή του ιστού που φέρει τις αλλοιώσεις.
Επηρεάζει τη γονιμότητα ή το έμβρυο κατά την εγκυμοσύνη;
Η γονιμότητα δεν επηρεάζεται. Κάθε γυναίκα που μένει έγκυος καλό θα ήταν να κάνει ένα τεστ παπ αν δεν έχει κάποιο πρόσφατο. Κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης το ανοσοποιητικό σύστημα είναι εξασθενημένο και αυτό είναι πιθανό να οδηγήσει σε εμφάνιση κονδυλωμάτων ή πολλαπλασιασμό των ήδη υπαρχόντων. Ωστόσο η λοίμωξη από HPV είναι σχεδόν απίθανο να επηρεάσει την υγεία του εμβρύου.
Υπάρχει συσχέτιση της νόσησης από κορονοϊό με τον HPV;
Δεν υπάρχουν ακόμα δημοσιευμένες μελέτες. Οι μέχρι τώρα παρατηρήσεις πάντως δείχνουν ότι η νόσηση από κορονοϊό προκαλεί μεγάλη πτώση του ανοσοποιητικού συστήματος και έτσι βρίσκουν πρόσφορο έδαφος οι HPV ιοί.
Συμπερασματικά
Η λοίμωξη από HPV δεν χρειάζεται να προκαλεί πανικό. Ο ιός παρουσιάζει εξάρσεις και υφέσεις, όμως δεν υπάρχει δυνατότητα εκρίζωσης από τον οργανισμό. Τις περισσότερες φορές οι λοιμώξεις είναι παροδικές και υποχωρούν από μόνες τους. Η θεραπεία στοχεύει στην υποχώρηση των συμπτωμάτων και στην πρόληψη ανάπτυξης καρκίνου. Η ανάπτυξη καρκίνου του τραχήλου της μήτρας είναι ένα επακόλουθο που μπορεί να προληφθεί. Γι αυτό είναι σημαντικό να τονίσουμε την σημασία της πρωτογενούς πρόληψης, η οποία αφορά τον εμβολιασμό σε συνδυασμό με την χρήση του ανδρικού προφυλακτικού. Σε δεύτερο στάδιο σημαντική είναι η διενέργεια ετήσιου τεστ παπ για την ανεύρεση και θεραπεία προκαρκινικών αλλοιώσεων
Διαβάστε περισσότερα: Παγκόσμια Ημέρα Ναρκωτικών: Μεγαλύτερη η θνησιμότητα στην Ελλάδα από Ευρώπη, ΗΠΑ, Αυστραλία
